Wat doet u met uw woning als u in een verzorgingshuis woont?
Waarschijnlijk heeft u hier nog nooit over nagedacht. Niemand wil graag in een verzorgingshuis wonen, dus zijn we geneigd om hier niet over na te denken. Toch is het belangrijk om dit wel te doen. Want mocht u ooit wilsonbekwaam worden en gebruik maken van de Wet Langdurige Zorg (WLZ), dan kan het zo zijn dat u en uw erfgenamen de woning niet meer kunnen verkopen, terwijl u er niet meer woont. In dit artikel leest u de belangrijkste voor- en nadelen van het aanhouden van een eigenwoning indien u gebruikt maakt van de WLZ.
Wat zijn in Nederland de verschillende mogelijkheden om gebruik van zorg te maken?
Wijkverpleging
Voor mensen die in de woning blijven wonen en gebruik maken van wijkverpleging. Dit valt onder de Zorgverzekeringswet (ZvW). Al deze kosten worden vergoed binnen het basispakket van uw zorgverzekering en zijn bedoeld voor hulp bij het opstaan, wassen en aankleden en/of medische verzorging. Deze zorg wordt ingeschakeld via de huisarts of wordt geregeld vanuit het ziekenhuis (bijvoorbeeld na een operatie).
Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO)
Voor mensen die in de woning blijven wonen en gebruik maken van de WMO. Dit is bedoeld voor mensen die ondersteuning nodig hebben om zo lang mogelijk thuis te kunnen blijven wonen. De hulp bestaat onder andere uit huishoudelijke hulp, dagbesteding, woningaanpassingen en blijvende hulpmiddelen.
Wet Langdurige Zorg
Voor mensen die 24 uur per dag zorg nodig hebben. Er kan dan een beroep gedaan worden op de WLZ. Er bestaat dan het recht op verblijf in een verzorgingshuis.
Wanneer heeft de eigenwoning een invloed op de eigen bijdrage?
Mocht gebruik worden gemaakt van de WLZ of de WMO, dan wordt een eigen bijdrage in rekening gebracht. De hoogte van dit bedrag hangt af van het inkomen en vermogen. De eigenwoning heeft geen invloed op kosten voor de wijkverpleging (dit wordt vergoed door de zorgverzekeraar) of de WMO (de woning zit in box 1 en dan heeft de woning geen invloed op de eigen bijdrage). De eigenwoning kan wel een invloed hebben op de eigen bijdrage van de WLZ.
Wat gebeurt er op fiscaal gebied bij gebruik van de WLZ nadat een woning verkocht is?
Indien de woning is verkocht, zal de koopsom vanaf het volgende kalenderjaar meetellen als box 3 vermogen. Mocht u gebruik gaan maken van de WLZ, dan zal de koopsom die is uitgekeerd en op uw bankrekening staan, waarschijnlijk een invloed hebben op de eigen bijdrage. Dit komt omdat een deel van uw vermogen is verplaatst van box 1 (toen het nog uw eigenwoning was) naar box 3 (de koopsom die op uw bankrekening staat). Een groter vermogen in box 3 leidt tot een hogere eigen bijdrage. Het maakt fiscaal gezien niet uit of de woning wordt gekocht door een derde of door Behouden Huis.
Wat gebeurt er op fiscaal gebied bij gebruik van de WLZ zonder verkochte woning?
Zo lang de woning in box 1 zit, gaat de fiscus ervan uit dat er geen extra inkomsten uit de woning gegenereerd worden en heeft de woning geen invloed op de eigen bijdrage. Voor de berekening van de eigen bijdrage wordt twee jaar teruggekeken en als een huis te koop staat mag deze nog drie jaar lang in box 1 blijven. Dit betekent dat als de woning pas na twee jaar na verhuizen te koop wordt gezet, de woning maximaal zes jaar in box 1 kan blijven. En als de woning na zes jaar niet verkocht is, kan een betalingsregeling worden getroffen met het Centraal Administratie Kantoor (CAK).
Deze regeling is fiscaal gezien niet onaantrekkelijk, maar dit neemt niet weg dat er nadelen aan deze structuur kunnen zitten. De eigenaar heeft namelijk nog steeds alle operationele verplichtingen en draagt de maandlasten zoals: onderhoudskosten, rioolheffing, afvalstoffenheffing, overige belastingen zoals onroerendezaakbelasting, gas/water/licht rekeningen, verzekeringspenningen, servicekosten, VVE-kosten, erfpacht en alle overige kosten.
Als u niet meer wilsbekwaam bent, is het dan mogelijk om de eigenwoning te laten verkopen door iemand anders zoals uw kinderen?
Ja, maar dit moet wel van tevoren notarieel geregeld zijn. Een algemene volmacht is niet voldoende voor een verkoop. Met een algemene volmacht kan een ouder volmacht geven aan één van zijn/haar kinderen (of aan iemand anders) om zijn/haar financiën te beheren en zaken te regelen, maar het verkopen van de eigenwoning is hierbij uitgezonderd. Om over bankrekeningen te beschikken is een minder uitgebreide volmacht vereist, dan om een eigenwoning te verkopen. Toch kan dit vrij eenvoudig worden opgelost door een zin op te nemen in de volmacht zoals bijvoorbeeld: ”Gevolmachtigde mag namens de volmachtverleners goederen, waaronder registergoederen, verkopen op de wijze, onder de voorwaarden en tegen de prijzen, die de gevolmachtigde raadzaam zal achten.” Dit moet dus wel specifiek worden benoemd, anders is het uitgesloten.
Hoe kan een eigen woning worden verkocht als de eigenaar wilsonbekwaam is?
Als er geen uitgebreide volmacht is opgesteld zoals hierboven beschreven (inclusief voorbeeldzin), dan zal de kantonrechter eerst een bewindvoerder moeten aanstellen, alvorens een notaris een verkochte woning mag passeren. De bewindvoerder kan de woning verkopen en het is mogelijk dat de kantonrechter een kind van de eigenaar benoemt als bewindvoerder. Echter, een woning verkopen van iemand die wilsonbekwaam is zonder uitgebreide volmacht wel een tijdrovender proces dan met een uitgebreide volmacht.
Conclusie
Als u een eigenwoning heeft en op termijn gebruik gaat maken van de WLZ, dan kan dat fiscale gevolgen hebben. Laat u dus tijdig goed hierover informeren en stel dit niet uit. Wij raden ook aan om dit tijdig te bespreken met een notaris. Op voorhand kan alles vrij eenvoudig geregeld worden.